
Gmina Łęki Szlacheckie.
” Wczoraj ” .
Po trudnym okresie II Wojny Światowej, trzeba było umieć odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Władzę w Polsce przejęła lewica. Najważniejsza była PZPR ( Polska Zjednoczona Partia Robotnicza od 1948r.), bez której nie można było się rozwijać. Do władzy doszło pokolenie, urodzone tuż przed wojną, lub krótko po – wykształcone w Polsce Ludowej. Czy to się komuś podoba – czy nie – to tylko, aktywiści partyjni mogli mieć wpływ na rozwój swoich miejscowości.
Zwyczajnie po ludzku, młodzi się pobierali, mieli dzieci i chcieli zapewnić im jak najlepsze życie. Wychodzenie z biedy to była podstawa – elektryfikacja wsi, budowa dróg i zapewnienie pracy. Zmiana podejścia do kobiet nabierała coraz większego znaczenia, które zaczęły brać udział w rozwoju. Najlepszym tego przykładem jest to, że pierwszym Naczelnikiem Gminy Łęki Szlacheckie została Wanda Wachowicz (1973-1976). Przez kolejne lata tę funkcję lub wójta pełnili mężczyźni, aż do 2024 roku, kiedy to wójtem gminy zostaje Grażyna Lasek. Z poparciem ponad 54 % wygrała w I turze. Co ciekawe 2 i 3 miejsce zajmują też kobiety Marta Stępień i Elżbieta Żak. Radnymi zostało 7 kobiet i 8 mężczyzn.
Historia gminy – Do II WŚ teren obecnej gminy, wchodził w skład Gminy Ręczno. Po wojnie powstały Gromadzkie Rady Narodowe, które ulokowano w Łękach Szlacheckich, Trzepnicy, Żerechowie, Adamowie i Dobrenicach .Taki model samorządu trwał do 1973 , kiedy to powstały Urzędy Gmin.
Trzepnica miała ambicje bycia gromadą i nie zasypiała gruszek w popiele. W czynie społecznym wybudowano ośrodek zdrowia i zgromadzono materiały na budowę budynku urzędu gminy.
Budynek ośrodka zdrowia w Trzepnicy – stan obecny.
Jednak aktywiści partyjni w Łękach Szlacheckich mieli lepsze układy w Wojewódzkiej Radzie Narodowej w Łodzi i to właśnie tam utworzono siedzibę gminy. Materiały przewieziono do Łęk Szlacheckich i wybudowano obecny budynek urzędu gminy.
Budynek Urzędu Gminy Łęki Szlacheckie – stan obecny.
Utworzona w 1946r. Gminna Spółdzielnia „Samopomoc Chłopska „, którą w roku 1948, przeniesiono do pomieszczeń podworskich.
Stan obecny – pozostałości po GS
Młodzi prężni aktywiści organizowali zaopatrzenie dla ludności w niezbędne materiały do produkcji rolnej, oraz w artykuły spożywcze. Powstał – Sklep „Jedynka” i sieć sklepów na terenie gminy.
Ważnym wydarzeniem było też założenie przez Władysławę Karlińską siedziby Banku Spółdzielczego ( obecnie oddział BS w Przedborzu), który działa do dzisiaj.
Ważnym wydarzeniem w rozwoju gminy było powstanie w latach siedemdziesiątych SKR ( Spółdzielnia Kółek Rolniczych) w Łękach Szlacheckich, która świadczyła usługi rolne i budowlane. Powstał też w ramach SKR – ZGR w Trzepnicy.
Łącznie SKR gospodarowało na 350 ha ziemi, posiadała chlewnie na 2700 szt., a ZGR kurniki na 15000 brojlerów. Wybudowano też w Trzepnicy w latach 70-tych Spółdzielnię Usługowo – Wytwórczą , zajmująca się budownictwem ( budował siedzibę SKR, UG, szkołę)
Pozostałości chlewni.
W latach transformacji ustrojowej zniszczono dorobek dwóch pokoleń. W rękach gminy, pozostały tylko budynki. Utrata tylu miejsc pracy doprowadziła do opuszczania gminy, przez młodych ludzi i zastoju. *
Dzisiaj
Zmieniająca się rzeczywistość sprzyja obecnie tylko większym gospodarstwom rolnym. Na terenie gminy jest kilkudziesięciu mniejszych producentów mleka. Są też producenci bydła opasowego, brojlerów, hodowli owiec, małe stadniny koni i chlewnie. Ciekawostką jest hodowla papug w Piwakach.
W Bęczkowicach ulokowany jest zakład przetwórczy , posiadający gospodarstwo sadownicze. To firma rodzinna istniejąca od ” 1921 r. Marianna i Władysław Krupowie zakładają gospodarstwo rolne we wsi Bęczkowice. Ziemię kupują od hrabiego Skarbka, ojca Krystyny Skarbek – znanej jako agentka Winstona Churchilla. Skarbek była inspiracją dla pisarza Iana Fleminga, który wzorował na niej wiele towarzyszek Jamesa Bonda.” **
W gminie znajdują się też drobni przedsiębiorcy różnych branży, którzy dobrze sobie radzą na lokalnym rynku. Zatrudniają niewielu pracowników, ale są ważnym ogniwem w gospodarce lokalnej.
Wielkie znaczenie miało powstanie Zalewu Cieszanowice, który jest zbiornikiem retencyjnym. Nie wykupiono ziemi otaczających zbiornik, zamykając sobie drogę do stworzenia czegoś wyjątkowego.
Pewnym ograniczeniem jest też brak spójnej polityki gmin, będących we władaniu Zalewu Cieszanowskiego ( Łęki Szlacheckie, Rozprza i Gorzkowice). Wybudowano na terenie sąsiedniej gminy – tuż przy zaporze ( gm. Rozprza) ośrodka wypoczynkowego, który nigdy nie zaistniał jak0 miejsce wypoczynkowe. Niepowodzenie tego projektu wpłynęło na to, że z rezerwą podchodzi się do większych inwestycji.
Znacznie lepiej radzą sobie prywatni przedsiębiorcy, wykorzystując istniejące możliwości.
W ostatnich latach powstał znaczący ośrodek niedaleko Trzepnicy – 4 km od zalewu. „Dunajek” bo tak nazywa się to miejsce, proponuje noclegi i jak mówi właściciel – wystarczy zatelefonować i zapytać o dostępność w danym dniu. Wypełnia to lukę jaka była z noclegami. Miejsce znane jest też z imprez okolicznościowych i w sezonie z dobrej kuchni. Piękna roślinność, rozległy teren, oraz kilka sympatycznych zwierząt w tym alpak – przyczynia się do popularności tego miejsca. Na miejscu jest duży parking.
Kolejnym miejscem, gdzie wśród lasu można znaleźć spokojne miejsce to Agroturystyka Antonielów – gdzie hodowane są też daniele. Wyjątkowe miejsce oddalone zaledwie kilka km od Zalewu Cieszanowskiego.
Podobne miejsce o nieco innym charakterze, powstaje w Olszynach. Nieco dalej oddalone od zalewu proponuje ciszę wśród pól i lasów.
Innym problemem – jest brak pomysłu na zagospodarowanie dawnych szkół. Szkoła w Dobrenicach, była budowana w czasie powojennym w okresie wyżu demograficznego – rozwiązywała problemy szkolnictwa w tamtej okolicy. Przy powstaniu Zbiorczych Szkół Gminnych – została zlikwidowana w latach dziewięćdziesiątych ub. w., podobnie jak w Janowie. Wcześniej w latach osiemdziesiątych zlikwidowano szkoły w Dorszynie i Żerechowie. Budynek po dawnej szkole w Dobrenicach.
Najbardziej bolesne jest jednak zamknięcie szkoły w 2017r. w Tomawie . Budowa trwała długo bo 14 lat i zakończyła się w 1997r -budowana była, ze znacznym udziałem mieszkańców. Po reformie szkolnictwa w 1999/2000r., utworzono tu Gminne Gimnazjum Publiczne, a w 2013r. Zaoczne Liceum dla Dorosłych. Niestety nie pomogły protesty – ekonomia była nieubłagana. Budynek po szkole stoi opuszczony – potrzebny jest pomysł i pieniądze na zmianę sposobu użytkowania ?
Pozostał budynek po dawnej szkole w Trzepnicy ( dworek), który po blisko 70 latach podobno znalazł właściciela, który czyni starania o jego odzyskanie.
Kolejnym dużym budynkiem, który od lat stoi pusty jest obiekt w Piwakach, na szczęście prywatny i o to nie musi kłopotać się gmina.
Rozległy teren gminy z ciągle budowanymi nowymi nawierzchniami drogowymi , zachęca do wycieczek rowerowych. Niewielki ruch i ciekawa mała architektura sakralna może stanowić fajny cel wycieczki. Trzeba przyznać, że w ostatnim czasie widać wyraźną dbałość o te historyczne miejsca, niektóre pochodzące jeszcze z XIX w.
Żerechowa kapliczka z 1989r.
Cieśle
Na terenie gminy jest kilka pomników związanymi z historią oto kilka z nich:
Pomnik Generała Andrzeja Galicy : Jak powstawał pomnik Generała Andrzeja Galicy . – Oko Pilicy
Pomnik w Żerechowej
Sanktuarium Matki Boskiej Pocieszenia w Bęczkowicach.
Tutaj zatrzymują się pielgrzymki na odpoczynek i zawsze są gościnnie witani.
Pocieszna Górka .
To wyjątkowe miejsce, które zasługuje na odwiedzenie, tym bardziej, że znajduje tu się przepiękna droga krzyżowa, ciągnąca się pomiędzy pięknymi tujami. Tu też znajduje się źródełko Matki Boskiej, które zostało wbudowane w kręgi i powstała studnia. Ciekawostką jest, że Ojcowie Paulini szukali lokalizacji na klasztor i na poważnie brano pod uwagę właśnie to miejsce. W końcu klasztor wybudowano na Jasnej Górze. Jest tu też kaplica Matki Boskiej Pocieszenia. miejsce odwiedzane przez pielgrzymów. We wcześniejszych latach, pielgrzymowali mieszkańcy Łęk Szlacheckich i okolicznych wiosek właśnie na Pocieszną Górkę. Tradycja nie przetrwała, a szkoda – była bardzo ważnym parafialnym wydarzeniem.
Zdjęcia z terenu gminy.
Gmina Łęki Szlacheckie po długim zastoju wynikającym z transformacji ustrojowej zaczętej w 1989r. – popadła w stagnację. Niewątpliwym impulsem do odbudowy, było wejście Polski do Unii Europejskiej. Tutaj znowu pojawili się ludzie chcący rozwoju i umiejący pozyskać sympatię władz wojewódzkich. Przyczyniło się do pozyskiwania do tego funduszy. Przez ostatnią dekadę pojawiły się nowe drogi, a na wielu nowe dywaniki asfaltowe. Nowe place do rekreacji, szkoła, remonty istniejących budynków gminnych.
Najważniejsi są ludzie i ich zaangażowanie w rozwój swoich Małych Ojczyzn, jedna osoba potrafi wiele zmienić.
Człowiek może wszystko osiągnąć – o ile się temu poświęci.
Autor tekstu i zdjęć – Jerzy Misztela – kopiowanie fotografii za zgodą autora. * Maria Simkowska : Oparte na „Tomawa i okolice nasza Mała Ojczyzna” ** kandy.pl – Historia firmy